Với nhiều người trẻ ở thời điểm hiện tại, nghỉ việc hay thất nghiệp là một quyết định khá “bình thường” trong cuộc sống, không còn quá hoang mang hay lo sợ. Thay vào đó, họ chọn tiết kiệm và chuẩn bị sẵn một khoản dự phòng để biến khoảng thời gian thất nghiệp thành lúc để nghỉ ngơi, thư giãn trước khi tiếp tục bước vào “thị trường lao động”.
Tuy nhiên, vì thất nghiệp vẫn ảnh hưởng trực tiếp đến vấn đề tài chính nên muốn vui vẻ tận hưởng cũng cần phải có kế hoạch. Chi tiêu mỗi ngày ra sao, cắt giảm khoản nào,... tất cả đều được những người trẻ tính toán chi tiết, chặt chẽ.
Làm chủ tài chính sau khi nghỉ việc: Phải chủ động, lên kế hoạch từ trước
Linh Trần (33 tuổi, đang sống tại TP.HCM) đã quyết định nghỉ việc sau một thời gian gắn bó với công việc yêu thích. Tính đến hiện tại, cô bạn cũng đã thất nghiệp 3 tháng. Linh cho biết do bản thân đã có ý định dành thời gian nghỉ ngơi và tìm hiểu về những hướng đi mới, cho nên cô bạn đã chuẩn bị một khoản tài chính đủ để dự phòng cho thời điểm này. Ngoài ra, Linh cũng có một số công việc nhỏ khác để duy trì mức sống ở mức không quá khó khăn.
“Theo mình, khoản tiết kiệm này là bắt buộc nếu bạn có ý định xin nghỉ việc và chưa có kế hoạch cho môi trường mới. Quỹ này phải hỗ trợ được bạn tối thiểu chi phí sinh hoạt trong 3-6 tháng tùy khả năng. Nhưng lý tưởng nhất là trong giai đoạn sau nghỉ việc bạn sẽ chẳng phải động tới quỹ này chút nào, nhưng việc “dự phòng” là không thể bỏ qua nếu không muốn tự mình khiến mình rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan”, Linh Trần chia sẻ.
Linh Trần
Với Hương Mơ (24 tuổi, đang sống tại Hà Nội), cô bạn cũng đã nghỉ việc được khoảng hơn 1 tháng. Hương Mơ cho biết trước khi quyết định nghỉ việc, đã để dành ra 1 khoảng tiền đủ để chi tiêu trong 3 tháng. Cô bạn không gặp quá nhiều gánh nặng về tài chính vì chủ yếu chỉ cần chi trả riêng bản thân mình.
“Thu nhập trước đây của mình là khoảng 15 triệu đồng. Hiện tại, thu nhập chỉ giảm xuống còn khoảng 1/5 so với trước. Nhưng cũng vì đã có sự chuẩn bị nên mình thấy mọi thứ vẫn ổn. Mình cũng không dự định sẽ nghỉ việc lâu dài nên việc chuẩn bị về tài chính không phải vấn đề quá lớn”, Mơ nói.
Về nhận định chọn thất nghiệp là để “sống chậm”, hai bạn trẻ vừa đồng tình nhưng cũng vừa đưa ra những quan điểm thực tế hơn. Linh Trần cho rằng, nghỉ việc có thể là giai đoạn để bản thân tìm hiểu, khai thác những khía cạnh mới, điều mà nhiều khi trong guồng quay công việc văn phòng chưa có dịp thực hiện được. Nghỉ việc không có nghĩa là buông xuôi, ngừng suy nghĩ và học hỏi hay ngừng trau dồi thêm kinh nghiệm, vốn sống.
Hương Mơ cũng nghĩ rằng, thất nghiệp trong thời gian ngắn thì có thể coi là “sống chậm” nhưng nếu lâu dài, cộng với áp lực tài chính thì điều này sẽ bị thay đổi.
“Mình nghĩ nếu muốn chọn sống chậm hay có khoảng thời gian ‘work-life balance’ thì cần suy nghĩ kỹ trước khi nghỉ việc và lên kế hoạch cụ thể, chứ không phải tìm kiếm nó khi bạn đã thất nghiệp”, Hương Mơ bày tỏ.
Hương Mơ
Đi làm tiêu 6 - 8 triệu/tháng, thất nghiệp rồi mới thấy không phải cái gì cũng cần “xuống tiền”
Dù có khoản dự phòng, cũng có một số công việc nhỏ để làm thêm trong khoảng thời gian thất nghiệp nhưng nhìn chung, cách chi tiêu của các bạn trẻ này cũng đều có sự thay đổi nhất định. Không còn những lần tiêu tiền “vung tay quá trán”, mọi khoản chi đều được cân nhắc cẩn thận và có sự tính toán cụ thể.
Linh Trần cho biết giai đoạn này cô đang cắt giảm tối đa chi tiêu. Những khoản cần thiết như thuê nhà, ăn uống, đồ dùng thiết yếu gia đình, giải trí nhẹ nhàng thì vẫn sẽ có một khoản cố định hàng tháng và chỉ cho phép tiêu trong giới hạn đã đặt sẵn. Còn những khoản như đầu tư, shopping, ngoại giao,... sẽ tạm thời cắt giảm.
Theo đó, trong tháng thứ 2 thất nghiệp, Linh đặt hạn mức chi tiêu sinh hoạt là 6 triệu đồng. Trong đó, khoản chi dành cho ăn uống là 4 triệu đồng và dành riêng cho cafe, trà sữa là 500 nghìn đồng. Cô bạn áp dụng đi chợ theo tuần để tiết kiệm tối ưu chi phí, cafe hay trà sữa cũng tự làm tại nhà thay vì đặt ngoài hàng. Cuối cùng, Linh Trần chia 500 nghìn đồng cho việc giải trí và 1 triệu đồng cho những thứ mua sắm thiết yếu. Dẫu vậy tổng kết lại cuối tháng, cô bạn chỉ tiêu khoảng 5,5 triệu đồng, còn dư 500 nghìn so với hạn mức đề ra ban đầu.
Linh Trần sẽ đặt ra hạn mức cho từng tháng, phân thành các hũ khác nhau để quản lý chi tiêu
“Mình chia các hũ với tiêu chí tiết kiệm nhưng không quá hà khắc. Mục đích đầu tiên là để không phát sinh chi tiêu ngoài thu nhập phụ, nhưng thứ hai là mình cũng đang muốn tranh thủ thời gian này để tập kỷ luật hơn về quản lý tài chính. Tất nhiên là nếu có khoản nào cần thiết phát sinh thì mình mới tìm đến quỹ dự phòng đã chuẩn bị từ trước”, Linh chia sẻ.
Clip: Thất nghiệp một ngày tiêu bao nhiêu tiền của Linh Trần (Nguồn: @linhzhendaily)
Tương tự, Hương Mơ cho hay: “Chi tiêu hiện tại của mình khá là tiết kiệm so với trước, các khoản chi không bắt buộc như mua sắm, giải trí, tiền biếu bố mẹ sẽ được cắt giảm. Những khoản chi không thay đổi sẽ là tiền nhà và tiền ăn, khoản chi ưu tiên là về sức khỏe của bản thân.
Có nhiều bạn sau khi nghỉ việc sẽ dành thời gian đi du lịch nhưng mình lại chủ yếu dành thời gian ở nhà nghỉ ngơi nên khoản chi ưu tiên sẽ khác. Trước đó, khi còn đang đi làm là mình đã lên kế hoạch sau khi nghỉ sẽ dành thời gian đến bệnh viện để kiểm tra sức khoẻ và nhổ răng khôn nên khoản chi ưu tiên trong thời gian nghỉ việc của mình là khoản đóng bảo hiểm xã hội và chi phí khám chữa bệnh”.
Trước đây, mỗi tháng Hương Mơ sẽ chi tiêu từ 6 - 8 triệu/ đồng. Hiện tại, con số này cũng không thay đổi quá nhiều vì dù cắt giảm nhiều khoảng nhưng cô bạn phải chi trả thêm cho khoản bảo hiểm xã hội.
Tổng kết chi tiêu trong tháng đầu tiết thất nghiệp, Hương Mơ liệt kê: 983 nghìn đồng cho tiền ăn uống; 3,5 triệu đồng tiền chi tiêu cho gia đình bao gồm đóng tiền điện - nước hoặc mua một số đồ dùng; 2,5 triệu đồng cho khoản chi liên quan đến sức khỏe. Hiện tiền trong quỹ tiết kiệm của cô bạn đang có khoảng hơn 9 triệu đồng.
Hương Mơ cũng cho biết với mức thu nhập chỉ còn 1/5 so với trước đây, cô cũng đã cắt giảm nhiều khoản chi không cần thiết
Clip: Cô bạn chia sẻ sau 1 tháng đầu thất nghiệp, thói quen chi tiêu thay đổi khá nhiều (Nguồn: @vlogmotcuocdoi)
Tuy nhiên, Hương Mơ nhận ra thất nghiệp giúp bản thân có cách nhìn nhận và thay đổi khác trong thói quen tiêu tiền. “Giờ mình chăm chỉ nấu ăn tại nhà, hạn chế ăn ngoài và đặc biệt, không mua sắm những đồ không cần thiết. Mình nhận ra bây giờ trước khi quyết định chi tiêu, mình sẽ đắn đo suy nghĩ kĩ hơn. Nếu cảm thấy điều đó không thực sự cần, có cũng được mà không có cũng không ảnh hưởng, mình sẽ bỏ qua. Mình không cảm thấy khó khăn hay áp lực gì với hiện tại vì các khoản cắt giảm đều không quá thiết yếu”, Hương Mơ nói.
Cùng chung quan điểm, Linh Trần cũng bày tỏ: “Cảm thấy bản thân tỉnh táo hơn trong việc mua sắm, chọn lựa những địa điểm mua vừa ngân sách hơn, không tích trữ đồ dùng chưa cần thiết, không mua sắm chỉ vì đang “giảm giá” hoặc chỉ vì nó “limited”. Ngoài ra thì mình cũng mua nguyên liệu tự nấu ăn và pha đồ uống đều đặn thay vì ra hàng quán nhiều, vì đang là tỷ phú thời gian mà”.
Trước đây khi nhìn qua một món đồ, chỉ cần suy nghĩ rằng mình thích nó, Linh Trần sẽ quyết định mua luôn. Còn ở hiện tại, cô bạn sẽ cân nhắc, cảm thấy bản thân không thực sự cần, sẽ tự động bỏ qua.
“Mình nhận thấy mình thích thú với suy nghĩ rằng mình đã tiết kiệm được và kỷ luật đúng mục tiêu, nhiều hơn cảm giác vui sướng nếu sở hữu món đồ đó. May mắn là bạn bè cũng đều hiểu hoàn cảnh của mình nên không ai chèo kéo gì, mình cũng không hay tự so sánh bản thân với người khác một cách cực đoan. Chỉ có điều thi thoảng phụ huynh hơi lo lắng một chút nhưng vẫn tin tưởng mình nhiều hơn”, Linh Trần chia sẻ.
